Kamu yöntemleri içerisinde bulunan kurumların ve kuruşların işleyişini aynı zamanda kişilerin sorumluluklarını ve yetkilerini inceleyen hukuk idare hukukudur. İdare hukuku temelini anayasadan almaktadır. Amacı ise kurumların idarelerini işleyişini belirlemek ve yararını gerçekleştirmektir. Peki idare hukuku neleri kapsamaktadır? İdare hukuku kapsamına giren pek çok dava bulunmaktadır. Bu davalar ise şu şekildedir;

• Tam yargı davaları
• İptal davaları
• Vergi uyuşmazlığı davaları
• Kentsel dönüşüm hukuku
• Belediye cezalarına karşın açılan iptal davaları
• Kamu ihale ihtilaf davası
• Ecrimisil bedelinin iptalı davası
• Devlet memurlara karşı verilen disiplin cezalarının iptal davaları
• Yüksek idare mahkemesi davaları

İdare Mahkemesi Yargılama Sistemi Nasıldır?

İdare hukukunda yapılan mahkemeler, yazılı yargılama sistemine göre yapılmaktadır. İdari yargılama da incelemeler Belge, evrak ve dosyalar üzerinden analiz edilerek yapılmaktadır. İdare mahkemesinde hakimler, idari davalarını açıldıktan sonra incelenen belge evrak ya da dosyaları talep etmektedir.

Davada bulunan taraflar idari davasını açtıktan sonra, davaya bağlı tespit edilebilecek belgeleri almak için Vergi Mahkemelerinden ya da Danıştay’dan talep edebilmektedir. İdari mahkemelerinde tüm yargılama sistemleri evrak belge ya da dosya üzerinden yapılmaktadır. Bu nedenle tanık dinleme veya İfade alma gibi aşamalar söz konusu değildir. Ancak bazı idare davalarında verilerin ve belgelerin analiz edildikten sonra bilirkişinin görüşü alınabilmektedir. Ayrıca istisnai davalarda ivedi yargılama usulü kullanılabilmektedir.

İdare Hukuku Kapsamına Giren Davalarda Yargılamayı Hangi Mahkeme Yapar?

Kamu ihale ihtilaf davası ve iptal davaları gibi İdare hukuku kapsamına giren bütün davalar ya da kurumlara açılan davaların yargılanması idare mahkemeleri tarafınca yapılmaktadır. Açılan davanın konusu ve açıldığı yere bağlı olarak durumun gerçekleştiği il ya da ilçede bulunan idare mahkemesi tarafından yargılama yapılmaktadır. Ancak sözleşmeye dayalı davalarda, sözleşmeyi imzalayana kurum ya da kuruluşun bulunduğu yerde yetkili olan idare mahkemesi devreye girmektedir.

Eğer dava hizmet ya da eylemin yasaya aykırı şekilde yapılmasından dolayı açıldıysa, hizmet ya da eylemin açıldığı yerde bulunan idare mahkemesince yargılanmaktadır. Kamu görevlileri hakkında iptal veya idare davası açılabilmektedir. Bu gibi idare davalarında ise merci kamu görevlisinin bulunduğu yerde görevli olan kişinin yargılanması için yetkili idare dava mahkemeleri devreye girebilmektedir.

İdare Hukukunda Yargılamanın Özellikleri

İdari işlemler tarafından zarar gören kişiler tarafından açılan davalar idare hukukuna girmektedir. Zarar gören kişinin avukat eşliğiyle ya da bizzat kendi şahsının mahkemeye başvuru yapması halinde davayı açabilmektedir. Açılan davanın idare hukukunda yargılanması için süreç başlamaktadır.

İdare mahkemelerinde yargılama süreci yazılı şekilde ilerlemektedir. Mahkeme yetkilileri idare işleme dair verilen belge, dosya ya da evrakları incelemekte ve evraklar hakkında araştırmalar gerçekleştirmektedir. Bu nedenle davanın açıldığı kurumdan delil oluşması için evraklar istenmektedir.

Deliller ise mahkeme heyetleri tarafından istenebilmektedir. Mahkeme heyeti tarafından delil istenmedikleri belgelere ulaşmak mümkün değildir. Deliller tespit edilirken değişmemesi açısından ya da farklı olumsuz olayla karşılaşmamak için davacı kişi Danıştay’a başvurabilecektedir. Danıştay’a başvurulduktan sonra yetkili kişiler belgeleri bizzat gidip almakta ve analiz etmektedir.

Delil tespiti olarak kabul edilen belge, dosya ya da evraklar toplanıp analiz edildikten sonra idare mahkemesine gönderilmektedir. Mahkemede toplanılan bütün deliller değerlendirilmektedir. Analiz ve değerlendirilme sonrasında ise yetkili kişiler tarafından karar verilmektedir. Karar verilirken sadece deliller incelenmektedir. Dava taraflarının yakınlarının ya da tanıkların söyledikleri sözler kararı değiştirmemektedir. Bu nedenle idare mahkemelerinde ifade alınmamaktadır. Ancak bazı durumlarda bilirkişiler tarafından dava süreci hakkında bilgi alışverişi yapabilmektedir.

Daha fazla detaylı bilgi almak için idare hukuku sayfasını ziyaret edebilirsiniz.