1) Vasiyetname

Vasiyetname de kendi içerisinde 3’e ayrılır. Bunlar el yazılı vasiyetname, resmi vasiyetname ve sözlü vasiyetnamedir (aslında name demek yazılı demek sözlü vasiyetname derseniz aslında sözlü yazılı vasiyet gibi bir şey çıkıyor aslında doğru kavram sözlü vasiyet ama uygulamada sözlü vasiyetname kavramı yerleşmiştir). Bunların dışında vasiyetname yapmak mümkün değildir.

1. Vasiyetnamenin türleri

El yazılı vasiyetname

TMK 538. Maddesinde el yazılı vasiyetname düzenlenmiştir.

3. El yazılı vasiyetname

Madde 538- El yazılı vasiyetnamenin yapıldığı yıl, ay ve gün gösterilerek başından sonuna kadar miras bırakanın el yazısıyla yazılmış ve imzalanmış olması zorunludur.

El yazılı vasiyetname, saklanmak üzere açık veya kapalı olarak notere, sulh hâkimine veya yetkili memura bırakılabilir.

Şimdi, bırakılabilir der. Bırakma şartı yok emniyet açısından kaybolmasın diye çünkü mirasçılar kişi öldükten sonra baktılar ki kendilerine doğru düzgün bir şey bırakmamış o zaman biri bu el yazılı vasiyetnameyi yırtıp atabilir. Onun için böyle bir vasiyetnamenin bir noterde, sulh hakimine veya yetkili memura bırakılarak saklanmasında fayda vardır.

TMK 538. Madde dikkate alınarak el yazılı vasiyetnamenin şartlarına bakarsak;

1- Bütün vasiyetnamenin başından sonuna kadar vasiyetçinin el yazısı ile yazılmış olması gerekir. El yazılı vasiyetname mutlaka kişinin eliyle yazılmış olması gerekir. Yani el ürünü olmalı. Kişinin eli yoksa ayağıyla da yazılabilir hatta ağzıyla da yazılması durumunda da her ne kadar adına el yazılı vasiyetname deniliyorsa da kişinin ağzıyla, eliyle, ayağıyla yazmış olması durumunda da el yazılı vasiyetnameden söz edebiliriz. Çünkü önemli olan bu vasiyetnameyi kişiyle irtibatlandırabilmektir. Kişi ayağıyla da yazsa eliyle yazsa ağzıyla yazsa bu gibi durumlarda yine kişinin ürünü olduğu tespit edilebildiğinden dolayı burada yine el yazılı vasiyetname söz konusu olur.

Körler, yazdıklarını göremeyeceklerinden dolayı yazdıklarını görmeleri çok güçtür bunlar, kör alfabeleriyle yazıkları durumlarda da el yazılı vasiyetnameden söz edemeyiz çünkü orada nokta nokta olduğu için onların el ürünü olduğu ispat edilemediğinden dolayı tespit edilemediğinden dolayı o şekilde bir vasiyetnameyi el yazılı vasiyetname olarak kabul etmemiz mümkün değildir.

Bazı insanların yazısı kötüdür, doktor yazısı gibidir önemli olan o yazının o kişiye ait olduğu tespit edilebilmesidir kötü de olsa çok zor da okunuyor olsa bu el yazılı vasiyetname olmaktan bu metni çıkartmaz.

Bazen vasiyetnamenin bir kısmı yırtılmış olabilir bu kalan kısmıyla vasiyetname özelliğini taşıyorsa, kalan kısmıyla yine bunu el yazılı vasiyetname olarak kabul etmemiz mümkündür.

El yazılı vasiyetnameye sonradan yapılan girintiler çıkıntılar eklemeler bunlar eğer miras bırakanın el yazıtla yapılmış olma kaydıyla geçerlidir ancak başkası tarafından yapılmış olan çıkıntılar mesela kişi, miras bırakanın el yazılı vasiyetnamesini buldu kendisine bir şey bırakılmamış hemen altına ekliyor gibi durumlarda bu sonradan miras bırakanın dışındaki yapılan eklemeler geçerli değil. Tabi bu bir ispat sorunudur sonradan bunun başkasının bir ekleme yapıldığını iddiası durumunda bunun ispat edilmesi gerekir.

2- Vasiyetçinin amacı, ölüme bağlı tasarruf yapmak amacı olmalıdır. Vasiyetname yapmak amacı olmalıdır yani bu amaçla oluşturulan taslaklar yani ölüme bağlı tasarruf yapmak için bir taslak oluşturmuş ama bu daha şuna mı bıraksam buna bıraksam arabamı şoföre mi bıraksam oğluma mı bıraksam şeklindeki taslaklar el yazılı vasiyetname olarak saymamız mümkün değil.

Burada kişinin el yazılı vasiyetname yapma niyeti, amacı olması gerekir

3- Tarih şartı vardır. TMK m.538’de açıkça gün, ay, yıl deniyor. Bunun sebebi ölüme bağlı tasarrufta bulunan miras bırakanın o tarihte ayırt etme gücüne sahip olup olmadığı veya ehliyete sahip olup olmadığının tespiti bakımından tarihin gün ay yıl olarak atılmış olması gerekir. Tabi tarih bazen gün ay yıl olarak tespit edilebiliyorsa mesela 2000 yılının Kurban Bayramının 3. Günü denmişse burada bunu tespit edebiliriz. Tespit ediliyorsa bu şart yerine getirilmiş olur.

4- İmza şartı. TMK 538. Maddede el yazısıyla yazılmış olması ve imzalanmış olması zorunludur. Mutlaka kişinin eliyle imzalanmış olması gerekir. Vasiyetname baştan sonra yazılacak ve kişi buna eliyle imza atmış olması gerekir. Tabi az önce söylediğimiz gibi ayağıyla ağzıyla yapılabilir önemli olan bunun kişiye isnat edilebilmesidir. Ama mutlaka imza atması, imza şeklinde olması zorunda değildir. Kişi vasiyetnameyi düzenler altına babanız veya sevdiğiniz abiniz der gibi ifadeler kullanması da imza yerine geçer.

TMK 538. Maddesinin ikinci fıkrasında el yazılı vasiyetnamenin tevdi düzenlenmiş ancak bu tevdi etmek el yazılı vasiyetnamenin geçerlilik şartı değildir. El yazılı vasiyetnamenin geçerlilik şartı, az önce de söyledik baştan sonra el yazısıyla yazılmış olmak, vasiyetname niyeti olmalı kişide, tarih şartı ve imza şartıydı bu 4 şart varsa el yazılı vasiyetname meydana gelmiştir. Tevdi şekli notere, sulh hukuk hakimliğine veya yetkili makama yapılması şeklindedir ama bu geçerlilik şartı değildir.

02.11.2020

Resmi vasiyetname

Yazılı veya sözlü vasiyetnameye oranla ispat bakımından daha kolay delil sağlayan bir vasiyetname.

Resmi vasiyetname yapılabilmesi için TMK 532. madde uyarınca iki tanığa ihtiyaç vardır.

2. Resmî vasiyetname
3. Düzenlenmesi

Madde 532- Resmî vasiyetname, iki tanığın katılmasıyla resmî memur tarafından düzenlenir.

Resmî memur, sulh hâkimi, noter veya kanunla kendisine bu yetki verilmiş diğer bir görevli olabilir.

Uygulamada da genellikle noter tarafından yapılır resmi vasiyetname.

Resmi vasiyetnamenin yapılabilmesi için iki tanığın katılması gerekir. Bu tanıkların resmi vasiyetnamenin yapılmasında tanık olarak katılabilmeleri için bunların fiil ehliyetine sahip olmaları, ceza mahkemesince kamu hizmetinden yasaklanmamış olmaması gerekir ve okuma yazma bilmeyen tanıkların burada tanık olması mümkün değil ve resmi vasiyetnameye bazı tanıkların katılması TMK536. Maddede yasaklanmıştır.