Senetlerde Zamanaşımı ve Tahrifat
Senetlerde Ödeme ve Protesto
Şubat 25, 2022
Vasiyetname ve Türleri
Şubat 25, 2022Senet Metninde Değişiklik (Senette Tahrifat)
Senet keşideci tarafından geçerli şekilde düzenlenip lehtara verildikten (tedavüle çıkarıldıktan) sonra metin üzerinde değişiklik yapılması tahrifat sayılmaktadır, senet tedavüle çıktığında tahrifat genellikle tarih veya miktar kısmı değiştirilerek yapılır. Senet tedavüle çıktığında tüm unsurlarının tam olmadığı fark edilerek unsurlar tamamlanırsa bu da tahrifattır.
Cezai boyutu;
| Resmî belge hükmünde belgeler MADDE 210. – (1) Özel belgede sahtecilik suçunun konusunun, emre veya hamile yazılı kambiyo senedi, emtiayı temsil eden belge, hisse senedi, tahvil veya vasiyetname olması hâlinde, resmî belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümler uygulanır |
| Resmi belgede sahtecilik MADDE 204. – (1) Bir resmî belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir resmî belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren veya sahte resmî belgeyi kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. |
Yasağa rağmen poliçe tedavüle çıktıktan sonra metin üzerinde değişiklik, tahrifat yapılmışsa tahrifattan sonra poliçe üzerine imza atmış olan kimseler değişmiş metin gereğince sorumlu olmaktadır. Buna karşın tahrifattan önce imzasını atmış kimselerin eski metin gereğince sorumlu olacakları kabul edilmektedir.
Tahrifattan önce ile tahrifattan sonra imza atanların ödeyecekleri bedelin farklı olmasında hamilin iyi niyeti korunmaz yani hamil iyi niyetli bile olsa tahrifattan önce imza atanların senetteki son miktara göre ödeme yapmalarını isteyemez
| Senet metnindeki değişiklikler MADDE 748- (1) Bir poliçe metni değiştirildiği takdirde, değiştirmeden sonra poliçe üzerine imza koymuş olan kişiler, değişmiş metne ve ondan önce imzasını koyanlar ise eski metne göre sorumlu olurlar. |
Çekte tahrifat konusunun bir özelliği vardır; çek muhatap bankaya ödenmek için ibraz edildiğinde banka görevlisinin çekte tahrifat olup olmadığını incelemesi ve tahrifat varsa ödeme yapmaması gerekir ödeme yaparsa, hamile fazla verilen bedelden banka sorumludur.
| Sahte veya tahrif edilmiş çek MADDE 812- (1) Sahte veya tahrif edilmiş bir çeki ödemiş olmasından doğan zarar muhataba ait olur; meğerki, senette düzenleyen olarak gösterilen kişiye, kendisine verilen çek defterini iyi saklamamış olması gibi bir kusurun yüklenmesi mümkün olsun. |
Tahrifat sayılmayan Durumlar
İmza sahipleri senet lehtara verildikten sonra yapılan değişiklerin yanına imza veya paraf atarsa senette tahrifat yapılmış sayılmaz. Bunun dışında kanunda kanun gereği tahrifat sayılmayan iki durum vardır:
| MADDE 686- (1) Bir poliçeyi elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa da kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde, yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar bu hususta yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro izlerse son ciroyu imzalayan kişi, poliçeyi beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır. |
| MADDE 727- (1) Kendisine başvurulan veya başvurulması mümkün olan borçlu, başvurma konusu olan bedeli ödeyince, poliçe ve protesto belgesinin ayrıca doldurulacak bir makbuz ile birlikte kendisine verilmesini istemek hakkını haizdir |
Dikkat: Senedin farklı kalemle doldurulmuş olması durumunda açık bono/poliçe olma ihtimali vardır direkt olarak senette tahrifat yapılmış diyemeyiz.
- Aynı şekilde açık bononun aradaki anlaşmaya aykırı olarak doldurulması da tahrifat değildir.
| Açık poliçe MADDE 680- (1) Tedavüle çıkarılırken tamamen doldurulmamış bulunan bir poliçe, aradaki anlaşmalara aykırı bir şekilde doldurulursa, bu anlaşmalara uyulmadığı iddiası, hamile karşı ileri sürülemez; meğerki, hamil poliçeyi kötüniyetle iktisap etmiş veya iktisap sırasında kendisine ağır bir kusur isnadı mümkün bulunmuş olsun. |
Bonoda Zamanaşımı
| Zamanaşımı Süreler MADDE 749- (1) Poliçeyi kabul edene karşı ileri sürülecek poliçeden doğan istemler, vadenin geldiği tarihten itibaren üç yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. |
Üç yıllık süre: tüm talepler için geçerlidir,
Ödemiş müracaat borçlusunun keşideciye başvurusunda da bu süre aşılamaz
Keşideci lehine aval verene müracaatta da aynı zamanaşımı geçerlidir.
| (2) Hamilin, cirantalarla düzenleyene karşı ileri süreceği istemler, süresinde çekilen protesto tarihinden veya senette “gidersiz iade olunacaktır” kaydı varsa vadenin dolduğu tarihten itibaren bir yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. |
| (3) Bir cirantanın başka cirantalarla düzenleyen aleyhine ileri süreceği istemler, cirantanın poliçeyi ödediği veya poliçenin dava yolu ile kendisine karşı ileri sürüldüğü tarihten itibaren altı ay geçmekle zamanaşımına uğrar |
İlgili Mesajlar
Eylül 2, 2022